آیا فارکس در ایران غیر قانونی است و یا تجارت فارکس در ایران آزاد است؟ به صورت کلی این موارد زیرمجموعه وضعیت قانونی فارکس در ایران قرار می گیرد و اگر می خواهید بدانید که آیا بازار فارکس در ایران قانونی است یا خیر، بایستی از وضعیت قانونی فارکس در ایران اطلاع پیدا کنید، به همین خاطر در این مقاله تصمیم گرفتیم وضعیت قانونی فارکس در ایران را به زبان ساده برای شما توضیح دهیم، پس اگر به دنبال فعالیت در بازار فارکس در ایران هستید و دوست دارید بدانید که بازار فارکس قانونی است ، مطمئنا این مطلب بهترین راهنما برای شما عزیزان است، پس تا انتها همراه احراز بمانید.
وضعیت قانونی فارکس در ایران
تا قبل از سال 1390 فعالان بازار فارکس بدون هیچ محدودیت قانونی و با ثبت نام و افتتاح حساب ارزی، می توانستند در این بازار بین المللی فعالیت کنند تا این که سازمان بورس ایران به عنوان متولی صدور فعالیت کارگزاران و فعالین بازارهای سرمایه، به موجب ابلاغی، تأسیس هر گونه کارگزاری مرتبط با فارکس و حتی بازگشایی حساب ارزی و فعالیت در این بازار را ممنوع اعلام کرد و ضمانت اجرای تخلف از این قانون را ماده ۴۹ قانون بورس و اوراق بهادار اعلام کرد!!
پربازدیدترین : حساب اسلامی در فارکس چیست؟
به موجب ماده ۴۹ قانون بورس و اوراق بهادار؛ هر فردی که بدون رعایت مقررات، برای انجام فعالیت هایی که مجوز لازم را ندارد، اقدام کند، مجازات خواهد شد! 1 الی 6 ماه حبس، جزای نقدی تا 3 برابر سود یا زیان حاصل شده، و یا هر دو مجازات!! این که سازمان بورس و اوراق بهادار این معاملات را ممنوع دانسته است، با توجه به دلایلی است که منطقی نیست و نمی تواند قابل اتکا باشد! در ادامه درباره وضعیت قانونی فارکس در ایران بیشتر توضیح خواهیم داد؛
تاریخچه تشکیل بازار بین المللی Forex
در اوایل دهه 70 میلادی در بحبوحه جنگ سرد، به دلایل سیاسی و افزایش بدهی آمریکا، عرضه بی پشتوانه پول کاغذی موجبی بر افزایش تورم و بی ثباتی اقتصادی می شد و دولت ها تصمیم گرفتند که واحد نظارت ارزی به وجود آورند تا از کاهش ارزش واحد پولی کشور خویش نسبت به دیگر کشورها جلوگیری نمایند. بیشتر کشورها ارزش واحد پولی خود را با دلار امریکا ارزیابی می کنند و به علت مواجه شدن آمریکا با کسری موازنه تجاری سعی کرد تا از این کاهش ارزش جلوگیری نماید اما کشورها به اجماعی جهانی دست یافتند که دیگر دلار ایالات متحده را معیار و مبنای ارزش واحد پولی خود قرار ندهند بلکه ارز در برابر ارز و بر مبنای عرضه و تقاضا قیمت گذاری شوند و آزادانه برای تبادلات ارزی خود اقدام کنند.
بانک ها به عنوان متولیان اصلی تامین ارز و محل معامله آن، بر آن شدند که یک جریان بین بانکی را به وجود آورند تا با توجه به حجم عرضه و تقاضا، پیش بینی کنند که ارزهایی که احتمال افزایش قیمت دارند را پیش پیش خریداری و ارزهایی که احتمال کاهش قیمت را دارد، پیش پیش بفروشند تا از ضرری هنگفت ممانعت به عمل آید. همین تبادلات ارزی باعث شد تا جریانی به عنوان تبادلات ارزهای خارجی یا همان فارکس راه اندازی شود تا بانک ها بتواند از آن طریق ارز خود را مورد معامله قرار دهند.
در ابتدای امر تنها بانک ها و مؤسسات مالی قادر بودند در این بازار فعالیت کنند ولی رفته رفته دیگر اشخاص تنها در بستر تلفن و دیگر وسایل ارتباطی آن روز برای معامله ارزهای خارجی اقدام کردند تا این که با گسترش و توسعه اینترنت، فارکس در بستر اینترنت به وسیله تمامی اشخاصی که مایل به سرمایه گذاری در این بازار بودند، فعالیت خود را گسترش دهد به صورتی که امروزه بازار فارکس از جمله اصلی ترین بازارهای مالی به حساب می آید که تمامی واحدهای پولی کشورها در آن با یکدیگر بررسی کنند.
بازار فارکس چه مزایایی دارد؟
- امکان سرمایه گذاری با مبالغ بسیار اندک
- معاف بودن از پرداخت مالیات، عوارض و حتی بهره بابت انجام معامله در فارکس
- برخورداری از معامله در 24 ساعت شبانه روز 5 روز هفته غیر از دو روز آخر هفته
- دسترسی ساده در هر جای این جهان، تنها با داشتن اینترنت و لپ تاپ یا گوشی هوشمند
- نقدشوندگی بالا به علت نداشتن دامنه نوسان که با ضرر یا با سود تریدر می تواند دارایی خود را خارج کند.
- داشتن قوانین منضبط و پیچیده که موجب جلوگیری از هرگونه تقلب یا سوء استفاده فعالان و کارگزاران می شود.
- تعیین حد سود و ضرر به شکلی که چنانچه به آن حد تعیین شده تریدر برسد، سیستم خود به خود دارایی ایشان را به فروش می رسانند.
- نداشتن الزامات آموزشی برای ورود به بازار فارکس! البته این خیلی جنبه مثبتی ندارد، چرا که امکان دارد صرفا فردی با تشویق دیگری و یک شبه ره صد ساله را رفتن، بدون دانش و سواد نسبت به فارکس، برای ورود به این بازار اقدام کرده و نه تنها سودی نبرده است، بلکه با ضرری بسیار زیادی از بازار خارج می شود.
- امکان استفاده از اعتبارات اهرمی که این مورد بدین معنی است که چنانچه فردی 10 هزار دلار به عنوان آورده اولیه وارد بازار فارکس نماید، کارگزاران فعال در بازار فارکس، 100 برابر آن به تریدر اعتبار می دهند و این بدین معنی است که 1 میلیون دلار ولی این اعتبار برای افرادی که سواد معامله در فارکس را دارند، مثل عسلی شیرین می باشد ولی برای افرادی که بدون پشتوانه علمی و عملی وارد این بازار شده اند، مثل میوه ای کال گس و غیرقابل تحمل است.
آیا فارکس در ایران غیر قانونی است؟
بازار فارکس در تعداد زیادی از کشورهای جهان یکی از بازارهای مالی معتبر به حساب آمده و بیشتر کشورهای پیشترفته از این بازار برای به دست آوردن درآمد ارزی بیشتر برای شرکت ها و یا سازمان هایشان استفاده می کنند مثل کشورهای آمریکا، چین، ژاپن و … در کشور ما هم بر اساس نظر فقها که گفته اند سرمایه گذاری در این بازار قمار است و معاملات آن به شکل ربوی هستند ممنوع اعلام شده است!
پربازدیدترین : بازار فارکس یا ارز دیجیتال مناسب تر است؟
به علاوه، این بازار موجب خروج ارز از کشور می شود و به تبع آن به ضرر منافع ملی کشور است ولی آیا واقعیت امر این است؟ در مورد این امر که بازار فارکس همان گونه که می تواند سودآور باشد، می توانند ضررده هم باشد هیچ جای شکی نیست ولی همان گونه که یک صادر کننده می تواند برای کشور ارزآوری داشته باشد، این بازار هم نیز امکان ارزآوری برای کشور را داراست و از طرف یگر بسیاری از موسسات مالی و بیمه در این زمینه ورود کرده اند.
از طرفی بدین منظور که این بازار را بخواهیم نوعی قمار محسوب کنیم می بایست اول از همه اوصاف قمار را بررسی کنیم که مطمئن شویم دارای این اوصاف است یا نه؟ اصلی ترین صفت قمار این است که شما تریدی می کنید بدون هیچ گونه بررسی و تحلیل تنها بر اساس شانس و اقبال، ولی بازار فارکس این گونه نبوده و تریدرها این بازار مثل تریدرهای دیگر بازارها به واسطه انجام تحلیل های تکنیکال و بنیادین برای معامله اقدام نمایند و همین موضوع کافی است تا ثابت کند این بازار قمار نیست.
چرا فعالیت در بازار فارکس ممنوع است؟
دلایلی که فعالیت در بازار فارکس برای کاربران ایرانی ممنوع است را در این بخش آورده ایم ولی باید در نظر داشته باشید که متاسفانه پشت این دلایل، هیچ گونه منطق و اصول خاصی وجود ندارد، بنابراین ما دلایلی که برای این ممنوعیت ذکر شده است را فقط در این بخش بیان می کنیم ولی در نظر داشته باشید که این دلایل، ابدا قابل استناد و قابل بررسی نیست، پس وقت خود را سر این موضوعات پیش پا افتاده تلف نکنید و بروید به سراغ سایر مواردی که می تواند در کسب سود در بازار فارکس شما را یاری دهد.
1. پیچیدگی و ریسک پذیری بالای بازار فارکس! این دلیل از پشتوانه عقلی مالی برخوردار نیست، چرا که لازمه ورود به هر بازاری داشتن سواد اقتصادی در آن حوزه است و فردی که بدون رعایت چنین ملزومی وارد آن بازار مالی شود، مطمئناً درصد ریسک خود را به مراتب افزایش داده است.
2. صوری بودن معاملات در بازار فارکس! در قیاس با معامله فیزیکی ارز یا کالا، استدلال شده است که بدون این که عملا ارزی رد و بدل شود در حقیقت فقط اعتبار جابجا می شود و این مصداق صوری بودن معاملات و کسب درآمد از معاملات صوری و به همین خاطر باطل می باشد!
3. ربوی بودن بازار! یکی از خدماتی که کارگذاری های فارکس در اختیار کاربران قرار می دهند، تخصیص اعتبار به مشتریان است. ولی باید در نظر داشته باشید که کارگزاری ها پس از موعد تعیین شده، اصل پول را به همراه سود، باز پس می گیرند. با توجه به نظر مراجع تقلید، دریافت و ارائه این اعتبار ها، ربا و حرام است!
4. خروج ارز از کشور! این چنین استدلال کرده است که فعالان این بازار باید ریال را تبدیل به دلار یا دیگر ارزهای کشورهای خارجی کرده و از طریق سرمایه وارد این بازار کنند که این خود به نوعی باعث خروج ارز از کشور شده و برای پشتوانه مالی نظام امری نادرست می باشد.
پربازدیدترین : کلاهبرداری در بازار فارکس
ولی سازمان بورس در مقابل این امر را ندیده است که فرد ایرانی که برای ورود به بازار اقدام می کند و امکان دارد با سوددهی زیادی در آن بازار مواجه شود و این سوددهی در قالب ارز کشور خارجی وارد کشور شده و می تواند نه تنها موجبی بر عدم خروج ارز از کشور شود بلکه افزایش ارزآوری از طرف فعالات بورس باشد.
5. امکان پیروزی ایرانیان در رقابت با سرمایه گذاران کشورهای دیگر پایین است! امکان پیروزی ایرانیان در رقابت با سرمایه گذاران کشورهای دیگر پایین است، از همین روی زیر ساخت های فنی در کشور ضعیف است و سرعت اینترنت پایین، امکان رقابت تریدرهای ایرانی با سرمایه گذاران خارجی که به صورت معمول به شکل بانک های بزرگ هستند وجود ندارد. تعداد زیادی از اشخاص وقتی از بروکر این سؤال را می کنند که چرا در فلان معامله ضرر کردیم، در حالی که تحلیل بازار چیز دیگری را نشان می داد این پاسخ را می شنوند که به دلیل عدم دریافت پیام مناسب در زمان مورد نظر، شما به ضرر و زیان مواجه شده اید.
6. شرعی نبودن معاملات! برخی تنها درباره معاملات فارکس این طور استدلال می کنند که با توجه به قانون لاضرر در اسلام، انجام معاملات در فارکس شرعی نیست، چرا که اکثر افراد بدون آگاهی و دانش کافی وارد این بازار شده و همین موضوع باعث ضرر و زیان اشخاص خواهد شد. بنابراین فعالیت در این بازار خلاف شرع و قانون است. پس نمی توان گفت که بازار فارکس در ایران قانونی است!
معامله و فعالیت در فارکس در ایران برخلاف تعداد زیادی از کشورها، قانونی نیست، ولی موضوع به همین سادگی نیست. بلکه برای متخلفینی که علی رغم قانونی نبودن فارکس، به انجام معاملات بپردازند، مجازات هایی در نظر گرفته شده است. به عبارتی بر اساس اطلاعیه سازمان بورس، کل فعالیت های فارکس در ایران غیر قانونی و مخالف با شرع است. بنابراین با متخلفین، مطابق مقررات برخورد می شود.
نکته مهم : ولی شاید نداشتن منفعت ملی برای کشور و بعضی افراد خاص را بتوان علت غیر قانونی اعلام کرده فعالیت در بازار فارکس مستقیما از ایران دانست! حال این که چرا مسائل دینی و عرف باید در مسائل اقتصادی و بسیاری از زمینه های دیگر نمود پیدا کند و ورود کند، خود جای ابهامات زیادی دارد!
آیا فعالیت در فارکس جرم است؟
فارکس در سال 1393 طبق بخشنامه شماره 11010076 به وسیله سازمان بورس غیر قانونی اعلام گردید، ولی نکته مهم اینجاست که این ممنوعیت فقط شامل کارگزاری ها، نمایندگان و پرسنل آنان است که بیان داشته هرگونه فعالیت در حوزه فارکس همچنین آموزش و یا تشویق تریدرها به سرمایه گذاری در این بازار مالی ممنوع است و این ممنوعیت شامل حال افراد حقیقی که در این زمینه فعالیت می کنند نمی باشد.
پربازدیدترین : مراحل ورود به بازار فارکس به زبان ساده
از طرف دیگر تنها مرجع قانون گذاری در کشورمان، مجلس شورای اسلامی می باشد که حق وضع قانون برای تمام افراد جامعه را داشته و در این مورد هیچ گونه اقدامی نکرده است، بنابراین می توان این طور گفت که بخشنامه سازمان بورس فقط مختص کارگزاری ها بوده و نمی تواند به حق و حقوق دیگر افراد جامعه ورود پیدا کند، پس شما اگر دوست دارید در این بازار فعالیت کنید و دانش کافی برای معامله در این بازار را دارید، به سادگی می توانید از لینک بالا که مراحل ورود به بازار فارکس را توضیح داده ایم، تمامی اطلاعات لازم را به دست آورید و وارد این بازار شوید و نیازی نیست به ممنوعیت معامله در این بازار در ایران توجه کنید.
خلاصه مطلب و کلام پایانی
ورود در هر مسیری نیازمند داشتن ابزار و اطلاعات مخصوص به آن مسیر است و درباره فارکس اشخاصی که قصد فعالیت در این بازار را دارند، باید در نظر داشته باشند که امروزه و روی کاغذ فعالیت در فارکس ممنوع است، ولی عملا اشخاص با ایجاد حساب کاربری مخصوص به خود و واریز وجه از طریق صرافی، برای فعالیت آزادانه و ترید در این بازار اقدام کنند بدون اینکه نه موجب خروج ارز از کشور شود و نه این که ربوی بودن آن باعث بی اعتباری آن معاملات شود و صرفا بستری فراهم شده است که علاقه مندان به این بازار، آزادانه در هر جای کره زمین بتوانند برای معامله اقدام نمایید.
نخستین علت غیر قانونی بودن فعالیت فارکس در ایران اطلاعیه سازمان بورس است؛ این اطلاعیه که در سال 1390 صادر شده است و این طور می گوید که فعالیت تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در فارکس را غیر قانونی اعلام کرده است. در بخشی از این اطلاعیه آمده است؛ بدین وسیله به اطلاع همه می رساند که فعالیت تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که با معرفی خود به عنوان یکی از فعالان فارکس، فرابورس بین الملل و بورس های خارجی هموطنان محترم را در اقصی نقاط کشور به سرمایه گذاری در این گونه فعالیت ها دعوت می کنند و مدعی سوددهی سرشار در این بازارها هستند، غیر قانونی است و هیچ گونه مجوزی از بانک مرکزی و سازمان بورس دریافت نکرده اند.
در حقیقت هیچ بروکری که در ایران مشغول فعالیت است از سازمان بورس مجوز ندارد و فعالیت غیر قانونی دارند و چنانچه افرادی به این بروکرها مراجعه نمایند، به عنوان معاون در جرم شناخته خواهند شد! بر اساس بند 1 ماده 49 قانون بازار اوراق بهادار؛ هر فردی که بدون رعایت مقررات این قانون تحت هر عنوان به فعالیت هایی از قبیل کارگزاری، کارگزار/معامله گری، یا بازار گردانی که مستلزم دریافت مجوز است مبادرت کند یا شخص را تحت هر یک از عناوین مزبور معرفی کند به حبس تعزیری از 1 ماه تا 6 ماه یا به جزای نقدی معادل 1 الی 3 برابر سود کسب شده یا زیان متحمل شده یا هر دو مجازات محکوم می شوند.
با توجه به اطلاق بند 1 ماده 49 و همچنین ماده 33 از همین قانون که آغاز به فعالیت کارگزاری، کارگزاری/معامله گری و بازار گردانی به هر صورت و تحت هر عنوان منوط به عضویت در کانون مربوط و رعایت مقررات این قانون و آیین نامه ها و دستوالعمل های اجرایی آن است و با توجه به اهداف این قانون که حمایت از سرمایه گذاران است برای انجام معاملات در فارکس به عضویت کارگزاران در کانون مربوط و دریافت مجوز نیاز خواهید داشت.
همان طور که در ابتدای مقاله قول داده بودیم، در این مطلب در مورد وضعیت قانونی فارکس در ایران و شرایط ایجاد آن صحبت کردیم.
همچنین اگر دوست دارید بدانید بازار فارکس چیست و چطور کار میکند ، توصیه می کنم همین الان این مقاله را بخوانید.
حال که دیگر وضعیت قانونی فارکس در ایران را می دانید، فکر می کنید برای شروع معامله در بازار فارکس آمادگی لازم را دارید یا مردد هستید؟ چرا؟
دیدگاهتان را بنویسید